Warto wiedzieć
Usługi
|
Kontrahent nie płaci? Jak zmniejszyć ryzyko? 2009-01-27 Opóźnienia w płatnościach kontrahentów przedsiębiorcy, mogą się skończyć utratą jego płynności finansowej. Warto więc podjąć działania, które pozwolą temu przeciwdziałać. zapobiec takim zjawiskom. Takie kroki można przedsięwziąć zarówno przy zawieraniu umowy, jak również podczas jej realizacji. Zadbaj o swoje pieniądze w treści umowy Rozwiązań, które pozwolą uchronić twoją firmę przed nieterminową zapłatą dokonywaną przez twojego kontrahenta, jest kilka. Wybór właściwej zależy tak naprawdę od charakteru transakcji i woli stron przy kształtowaniu postanowień umownych. Na etapie zawierania umowy wachlarz instrumentów prawnych pozwalających odzyskać swoje pieniądze, nawet bez takiej woli ze strony kontrahenta i bez udziału sądu, jest szeroki. Najlepszym rozwiązaniem dla przedsiębiorcy jest oczywiście wstrzymanie się, czy to z dostawą towarów, czy to z wykonaniem usługi bądź dzieła do momentu uregulowania całości płatności przez zamawiającego. Niestety nie zawsze można podjąć takie działania, przez co ryzyko transakcyjne wzrasta. Można jednak takie ryzyko ograniczyć, stosują proste instrumenty prawne. Jedną z takich instytucji jest gwarancja bankowa, którą nasz kontrahent będzie musiał ustanowić na naszą rzecz. Gwarancja bankowa jest to bowiem pisemne zobowiązanie banku do zapłaty na rzecz beneficjenta gwarancji ( w tym przypadku naszej firmy) kwoty maksymalnej wskazanej w gwarancji (sumy gwarancyjnej), w przypadku gdy zleceniodawca gwarancji (w tym przypadku nasz kontrahent), na którego została wystawiona, nie wywiąże się ze swojego zobowiązania wobec nas. Mówiąc prościej, gwarancja daje nam taką możliwość, że jeżeli nie zapłaci kontrahent możemy zwrócić się do banku, który zrobi to za niego. Rodzajów gwarancji jest dużo, najlepszą z nich jest jednak gwarancja bezwarunkowa. Plusem gwarancji jest to, że nasz kontrahent nie zamraża swojego kapitału, jak to ma miejsce w przypadku innych instrumentów zabezpieczających płatności. Obok gwarancji bankowej kontrahenci mogą także zastosować inne instytucje prawne, które pozwolą zabezpieczyć ich płatność. Większość z nich opiera się na tej samej zasadzie. Mówiąc skrótem, polegają one na złożeniu odpowiedniej sumy pieniężnej w określonym miejscu (np. depozycie notarialnym, rachunku powierniczym, rachunku bankowym dostawcy bądź wykonawcy usługi itp.) i określeniu warunków możliwości ich wypłaty. Warunkiem takim może być np. przekroczenie terminu płatności o określony okres czasu. Po dokonaniu wypłaty zalicza się ją na poczet ceny bądź wynagrodzenia, jednocześnie zobowiązując kontrahenta do uzupełnienia wypłaconej kwoty na rachunku bankowym. W celu urozmaicenia tych sposobów można wprowadzić dodatkowo szereg instrumentów, które zdyscyplinują kontrahenta nie tylko do terminowej płatności, ale także do wyrównywania kwoty kaucji na rachunku (np. prawo odstąpienia, kary umowne itd.) Skróć sobie drogę sądową Dochodzenie swoich pieniędzy nie musi się kojarzyć z długoletnimi procesami. Istnieją sposoby, które pozwalają na skrócenie dochodzenia należności do minimum. Postępowanie sądowe, przy spełnieniu odpowiednich warunków, może się ograniczyć do uzyskania klauzuli wykonalności. Sąd taką klauzulę jest zobowiązany wydać w terminie 3 dni od dnia złożenia wniosku do sądu. W praktyce termin ten ulega co prawda wydłużeniu, ale rzadko to postępowanie trwa dłużej niż miesiąc. Aby móc skorzystać z takiego dobrodziejstwa, wystarczy się zatroszczyć o to, aby nasz kontrahent złożył przed notariuszem stosowane oświadczenie woli o poddaniu się egzekucji, do określonej kwoty i na określonych warunkach. Taki dokument stanowi tytuł egzekucyjny i pozwala nam na łatwiejsze i prostsze dochodzenie naszych należności. Ułatwiaj sobie sposób dochodzenia roszczeń przed sądem Nie każdy z przedsiębiorców wie, ale wystarczy wdrożenie w swoim przedsiębiorstwie kilka prostych procedur, żeby móc skorzystać z łatwiejszego dochodzenia płatności od swoich kontrahentów. Najłatwiejszym i najbardziej popularnym w obrocie gospodarczym jest stosowanie weksli, najczęściej weksli in blanco. Rozwiązanie to jest dobre z punktu widzenia możliwości jakie daje nam weksel, co do sposobu dochodzenia jego zapłaty. Weksel pozwala na wystąpienie z powództwem o zapłatę w tzw. trybie postępowania nakazowego. Postępowanie to z reguły jest szybsze, a co najważniejsze tańsze, bo wnosząc powództwo płacimy tylko 1/4 wysokości opłaty sądowej, którą należy uiścić przy składaniu pozwu do sądu. Przy normalnym trybie postępowania wysokość opłaty sądowej wynosi 5% wartości przedmiotu sporu. Wartością przedmiotu sporu przy należnościach pieniężnych i pozwach o zapłatę stanowi dochodzona kwota. Skorzystanie z dobrodziejstwa postępowania nakazowego możliwe jest także przy posiadaniu dokumentów, z których jednoznacznie wynika, że kontrahent zamówił u nas określony towar bądź usługę, na określonych warunkach, za określoną cenę bądź wynagrodzenie, towar ten odebrał bądź usługa została na rzecz zamawiającego wykonana. Odpowiednie sformułowanie treści tych dokumentów np. dokumentów potwierdzających złożenie zamówienia, faktury VAT oraz dokumentach odbioru towaru bądź wykonania usługi, może spowodować, że czasami wystarczy na nich podpis osoby, która jest upoważniona do reprezentacji naszego kontrahenta, aby ułatwić sobie drogę dochodzenia należności. Wówczas przy braku zapłaty w ustalonym przez strony czasie, należy wysłać wezwanie do zapłaty. Jeżeli kontrahent w dalszym ciągu nie zapłaci można wystąpić na drogę postępowania sądowego w trybie postępowania nakazowego. Często proste rozwiązania i wdrożenie nowych sposobów działania w przedsiębiorstwach może przynieść szereg korzyści ich właścicielom. Warto je czasami zastosować, w szczególności jeśli chodzi zabezpieczenie regularnego dokonywania płatności przez naszych kontrahentów, co ma olbrzymi wpływ na płynność finansową. Autor jest aplikantem radcowskim, z kancelarii BSO Prawo & Podatki Bramorski Szermach Okorowska |