LEKSYKON - strona główna
K - Komornik, Kara umowna, Kapitalizacja odsetek, Kompensata - potrącenie, Konwersja długu, Klauzula wykonalności Komornik funkcjonariusz publiczny (nie będący urzędnikiem państwowym), działający przy sądzie rejonowym, zajmujący się w zasadzie wykonywaniem rozstrzygnięć o roszczeniach cywilnych w drodze przymusu egzekucyjnego. Komornik wykonuje także inne czynności przekazane na podstawie odrębnych przepisów, m.in. przeprowadza spis inwentarza i sporządza (na zarządzenie sądu lub prokuratora) protokół stanu faktycznego przed wszczęciem procesu sądowego lub przed wydaniem orzeczenia. Komornicy wykonują swoje czynności w sposób przewidziany przez przepisy kodeksu postępowania cywilnego oraz ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, pod nadzorem prezesa właściwego miejscowo sądu rejonowego. Przy wykonywaniu swoich czynności są niezawiśli i podlegają tylko ustawom oraz orzeczeniom sądowym. Komornikiem sądowym może być osoba spełniająca łącznie następujące warunki:
Od wymagań określonych w pkt 4 i 5 zwolnieni są sędziowie, prokuratorzy, adwokaci, radcowie prawni, notariusze oraz osoby, które ukończyły aplikację sądową, prokuratorską, adwokacką, radcowską lub notarialną, a także osoby posiadające stopień naukowy doktora nauk prawnych. Komornik jest powoływany przez Ministra Sprawiedliwości na wniosek zainteresowanego, złożony za pośrednictwem prezesa sądu apelacyjnego, w okręgu którego kandydat zamierza wykonywać swoje czynności. Przed powołaniem Minister Sprawiedliwości zasięga opinii samorządu komorniczego o zainteresowanym. Minister Sprawiedliwości odwołuje komornika, jeżeli komornik:
W przypadkach, o których mowa w pkt 2, 5 i 7, odwołanie komornika następuje po uprzednim jego wysłuchaniu, chyba że nie jest to możliwe, oraz po zasięgnięciu opinii samorządu komorniczego. Po wyegzekwowaniu należności komornik ma obowiązek przekazać je w terminie tygodniowym uprawnionemu, a jeżeli dopuści do opóźnienia, jest obowiązany zapłacić uprawnionemu odsetki od kwot otrzymanych i nie rozliczonych w terminie. Komornik ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przy wykonywaniu czynności, dlatego też ma obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody. Swoje czynności komornik może wykonywać w dni robocze i soboty w godzinach od 7 do 21. Na wykonanie czynności w dni ustawowo wolne od pracy lub w godzinach nocnych musi uzyskać zgodę prezesa sądu rejonowego. Jeżeli czynności komornik rozpoczął przed godziną 21, może je prowadzić w dalszym ciągu bez zgody, o której mowa powyżej, jeżeli ich przerwanie może znacznie utrudnić egzekucję. Komornik odpowiada dyscyplinarnie w szczególności za:
Karami dyscyplinarnymi są:
Wydalenie ze służby komorniczej pociąga za sobą zakaz wykonywania zawodu na okres 5 lat od dnia uprawomocnienia się orzeczenia dyscyplinarnego. Kara umowna uregulowana jest w art. 483-484 Kodeksu cywilnego. Jest to klauzula, którą strony mogą umieścić w umowie cywilnoprawnej. W klauzuli tej strony mogą postanowić, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego (i tylko takiego) nastąpi poprzez zapłatę określonej sumy. Ustawa wyraźnie stanowi jednak, że dłużnik nie może bez zgody wierzyciela zwolnić się z zobowiązania przez zapłatę kary umownej. W razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania kara umowna należy się wierzycielowi w ustalonej wcześniej wysokości bez względu na rzeczywistą wysokość poniesionej szkody. W przypadku gdyby strony chciały dopuścić żądanie odszkodowania przenoszącego wysokość kary umownej konieczne musiałoby być wcześniejsze zastrzeżenie tego w umowie. Dłużnik może żądać zmniejszenia kary umownej w dwóch przypadkach: a) gdy wykonał już swoje zobowiązanie w znacznej części; b) gdy kara umowna jest rażąco wysoka. Kara umowna nazywana jest też czasem odszkodowaniem umownym. Jest traktowana jako surogat odszkodowania. Wzmacnia ona pozycję wierzyciela i pełni funkcję dyscyplinującą wobec dłużnika. Jej zastrzeżenie w umowie jest o tyle korzystne dla wierzyciela że nie musi on wykazywać istnienia szkody ani jej wysokości. Jednak w przypadku gdyby zastrzeżona kara umowna była mniejsza niż rzeczywista szkoda a wierzyciel nie zastrzegł w umowie prawa do żądania odszkodowania przenoszącego wysokość kary umownej, nie może on żądać takiego odszkodowania. Kapitalizacja odsetek powiększanie podstawy naliczania odsetek od pieniędzy złożonych na rachunku bankowym odsetki nie wybrane przez klienta po określonym okresie oszczędzania zostają dopisane do kwoty podstawowej, wpłaconej na początku suma kwoty początkowej plus odsetki od niej stanowią w następnym okresie podstawę do naliczania nowych odsetek. Kompensata - potrącenie sposób umorzenia wierzytelności wzajemnych w sytuacji, gdy dwa podmioty są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami każda ze stron może wówczas potrącić swoją wierzytelność z wierzytelnością drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub innym organem państwowym na skutek kompensaty obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. Konwersja długu zmiana warunków pożyczki (stopy procentowej, waluty, terminu i warunków spłaty) na inne, z reguły korzystniejsze dla dłużnika w istocie jest to przeważnie zastąpienie istniejącej pożyczki przez nową jej celem jest przeważnie dążenie dłużnika od obniżenia kosztów obsługi długu konwersja może dotyczyć pożyczek wewnętrznych i zagranicznych jej zasadą jest zgoda wierzyciela, choć zdarzają się od niej wyjątki konwersja długu może polegać także na dobrowolnej zmianie formy spłaty: dług za zgodą lub na wniosek dłużnika może zostać zamieniony na udział w majątku dłużnika (np. dotychczasowy wierzyciel staje się współwłaścicielem firmy, której pożyczył pieniądze) lub też dłużnik może zostać zobowiązany do przeznaczenia równowartości długu lub jego części na wskazany przez wierzyciela cel (np. na ochronę środowiska) ma to miejsce często w przypadku długów przeterminowanych. Klauzula wykonalności Klauzula, którą nadaje sąd tytułowi egzekucyjnemu, aby mógł stanowić tytuł wykonawczy, będący podstawą do przeprowadzenia egzekucji. |